105 lat temu na terenach wsi Anieli i Laski miały miejsce krwawe starcia z udziałem żołnierzy Legionów Polskich dowodzonych przez Józefa Piłsudskiego i Edwarda Rydza-Śmigłego. Niedzielne uroczystości rozpoczęły się pod Pomnikiem-Mauzoleum Legionistów w Żytkowicach i odbyły się pod patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.
Wyjątkowo ciepła aura przyciągnęła lokalną społeczność, która wspólną modlitwą chciała oddać cześć bohaterskim legionistom. Do Żytkowic zawitali m.in. członkowie Związku Piłsudczyków z Kozienic, Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych z Garbatki-Letnisko, Inwalidów i Weteranów Wojennych, przedstawiciele Policji, Nadleśnictwa Kozienice, Zwolenia i Dobieszyna, Kozienickiego Parku Krajobrazowego, szkół w Bogucinie, Garbatce-Letnisko oraz Lasek.
W uroczystościach wzięli również udział przedstawiciele parlamentu poseł Dariusz Bąk, Leszek Ruszczyk, władze samorządowe Garbatki-Letnisko, które reprezentowała wójt Teresa Fryszkiewicz, przewodniczący Rady Gminy Włodzimierz Mazur oraz sekretarz gminy Marzena Pomarańska. Wśród delegacji byli obecni również przedstawiciele marszałka i wicemarszałka województwa mazowieckiego Leszek Przybytniak oraz Jan Dobosz. Ziemię kozienicką reprezentował starosta Andrzej Jung, wicestarosta Józef Grzegorz Małaśnicki, burmistrz Kozienic Piotr Kozłowski wraz z zastępcą Dorotą Stępień. Podczas uroczystości obecny był również wójt Gminy Pionki Mirosław Ziółek.
Chwilę przed rozpoczęciem oficjalnych uroczystości zaproszeni goście oraz mieszkańcy mogli wysłuchać koncertu patriotycznego przygotowanego przez Roberta Grudnia. Chwilę potem rozpoczęła się msza święta, którą odprawił kapelan Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Okręg Radom Kryspin Rak.
– We wspólnocie wiary gromadzimy się dzisiaj tutaj przy pomniku, przy ołtarzu Chrystusa naszą modlitewną wdzięcznością i pamięcią otoczyć wszystkich żołnierzy, którzy walczyli w obronie ojczyzny i oddali swoje życie. W sposób szczególny chcemy pamiętać o żołnierzach pierwszej brygady legionów polskich, którzy podczas bitwy pod Anielinem i Laskami ponieśli śmierć. Dziś dajemy dowód, że ta ofiara ich życia nie została złożona na darmo – mówił ks. Kryspin Rak
Niedzielne uroczystości z uwagi na wyjątkowe okoliczności, wybory do Sejmu i Senatu, miały trochę niecodzienny charakter i pozbawione były możliwości zabierania głosu zaproszonych gości ze względu na obowiązującą ciszę wyborczą.
Tuż po zakończeniu mszy odbył się apel poległych, w którym przywołano pamięć nie tylko walczących pod Laskami i Anielinem, ale wszystkich Legionistów. Żołnierze oddali salwę honorową. Później zebrane delegacje złożyły wiązanki kwiatów pod pomnikiem.
Kwiaty składa delegacja gminy Garbatka-Letnisko: wójt Teresa Fryszkiewicz, przewodniczący rady Włodzimierz Mazur oraz sekretarz Marzena Pomarańska
Bitwa na polach Brzustowa
Po godz. 14:00 zebrani przenieśli się na pola wsi Brzustów, gdzie rekonstruktorzy zaprezentowali widowisko historyczne, odzwierciedlające bitwę z 22-26 października 1914 roku. Podobnie jak w latach ubiegłych w akcji mogliśmy zobaczyć kilkudziesięciu miłośników historii.
Samo starcie było podzielone na kilka etapów, takich jak podjazdy czy kilka szturmów na umocnione pozycje wroga. Regularnie pole bitwy wypełniała licznie zgromadzona tego dnia kawaleria. Całość komentował radomski historyk i autor licznych filmów dokumentalnych Przemysław Bednarczyk.
Niedzielne uroczystości oraz rekonstrukcję przygotował 22 Pułk Ułanów Podkarpackich, Stowarzyszenie Pamięć i Przyszłość w Kozienicach oraz Społeczny Komitet Organizacji Obchodów 105. Rocznicy Bitwy pod Anielinem i Laskami. Zadanie zostało dofinansowane ze środków samorządu woj. mazowieckiego, a partnerem wydarzenia była Enea Wytwarzanie sp. z.o.o.
Kiedy już opadły emocje związane z bitwą, przyszła pora na wspólny posiłek przy ognisku i zakończenie obchodów rocznicowych.
